Khi đề cập đến bảo quản thực phẩm hiện đại, máy hút chân không đã trở thành một giải pháp phổ biến trong nhiều căn bếp công nghiệp. Công nghệ này giúp kéo dài thời gian bảo quản đáng kể, giữ nguyên hương vị và dinh dưỡng của thực phẩm. Nhưng một thực tế quan trọng mà nhiều người tiêu dùng chưa nắm rõ: không phải tất cả các loại thực phẩm đều phù hợp với phương pháp bảo quản này.
Đặc biệt trong điều kiện khí hậu nhiệt đới ẩm của Việt Nam. Việc hiểu rõ những hạn chế của máy hút chân không thực phẩm không chỉ giúp tiết kiệm chi phí mà còn đảm bảo an toàn sức khỏe cho cả gia đình. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin cần thiết về những loại thực phẩm không nên hút chân không và các phương pháp bảo quản thay thế phù hợp.
1. Hiểu biết về máy hút chân không thực phẩm
Hút chân không giúp bảo quản thực phẩm lâu hơn
Hút chân không là quá trình loại bỏ không khí khỏi túi hoặc hộp đựng thực phẩm để ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn và giữ thực phẩm tươi lâu hơn. Máy hút chân không thực phẩm hoạt động hiệu quả với các loại thịt, cá, hoặc thực phẩm khô, giúp tiết kiệm chi phí cho người chuẩn bị bữa ăn hoặc mua thực phẩm số lượng lớn. Tuy nhiên, phương pháp này không phù hợp với mọi loại thực phẩm.
Môi trường thiếu oxy do hút chân không tạo ra có thể thúc đẩy sự phát triển của vi khuẩn kỵ khí, chẳng hạn như Clostridium botulinum, gây ngộ độc botulism nguy hiểm. Ngoài ra, một số thực phẩm tạo khí hoặc cần không khí để duy trì chất lượng, dẫn đến hư hỏng nếu sử dụng máy hút chân không thực phẩm không đúng cách. Theo hướng dẫn từ USDA (2023), việc xử lý thực phẩm đúng cách trước khi hút chân không là yếu tố then chốt để đảm bảo an toàn. Để sử dụng thiết bị hiệu quả, bạn nên kiểm tra hướng dẫn của máy để chọn chế độ phù hợp với từng loại thực phẩm, đảm bảo túi được đóng kín hoàn toàn.
2. Những thực phẩm không nên hút chân không
2.1. Thực phẩm lên men và tỏi
Thực phẩm lên men và tỏi là những thực phẩm tuyệt đối không nên hút chân không khi còn tươi. Lý do là các loại thực phẩm này có thể chứa bào tử Clostridium botulinum – vi khuẩn gây bệnh botulism nguy hiểm có thể dẫn đến tê liệt và thậm chí tử vong. Trong môi trường kỵ khí (không có oxy) tạo ra bởi máy hút chân không thực phẩm, những bào tử này có thể phát triển và sinh ra độc tố. Các món ăn truyền thống Việt Nam như kim chi, dưa cải muối, mắm tôm, mắm cá… đều thuộc nhóm thực phẩm lên men cần được bảo quản đúng cách.
Đối với tỏi tươi, đặc biệt khi đã băm nhỏ hoặc nghiền nát, không nên hút chân không và bảo quản ở nhiệt độ phòng. Thay vào đó, có thể bảo quản tỏi trong hũ kín ở nơi khô ráo thoáng mát, hoặc bảo quản tỏi đã băm trong dầu ăn và để trong tủ lạnh, sử dụng trong vòng 1 tuần.
2.2. Nấm tươi
Không nên bảo quản nấm tươi bằng phương pháp hút chân không
Nấm tươi giữ độ ẩm cao, dễ trở nên nhớt nếu hút chân không mà không xử lý. Thay vì sử dụng máy hút chân không thực phẩm, phương pháp bảo quản tốt nhất cho nấm là đặt trong túi giấy hoặc hộp nhựa có lỗ thông khí, đặt trong ngăn mát tủ lạnh. Nếu muốn bảo quản lâu hơn, có thể chế biến sơ qua (xào chín) hoặc làm khô nấm trước khi sử dụng máy hút chân không thực phẩm.
2.3. Một số loại phô mai
Một số loại phô mai, đặc biệt là phô mai cứng và bán cứng không nên hút chân không. Mặc dù phô mai không phải là thực phẩm truyền thống của Việt Nam, nhưng với xu hướng tiêu dùng hiện đại, nhiều gia đình đã bắt đầu sử dụng phô mai trong chế biến món ăn. Phô mai cần “thở” để duy trì hương vị và kết cấu đặc trưng. Khi hút chân không, quá trình này bị ngăn chặn, có thể làm thay đổi hương vị và cấu trúc của phô mai. Đặc biệt, các loại phô mai có lỗ như Emmental hoặc phô mai xanh như Roquefort không nên hút chân không vì chúng cần môi trường có vi khuẩn hoặc nấm mốc cụ thể để phát triển hương vị.
Phương pháp bảo quản phô mai tốt nhất là sử dụng giấy sáp chuyên dụng hoặc hộp đựng thoáng khí, đặt trong ngăn mát tủ lạnh. Nếu cần bảo quản lâu hơn, có thể cắt phô mai thành từng miếng nhỏ, bọc riêng và bảo quản trong tủ đông.
2.4. Một số loại trái cây
Trái cây tươi, mặc dù có thể được hút chân không để giảm quá trình oxy hóa nhẹ, nhưng hoạt động enzyme vẫn tiếp tục, dẫn đến tình trạng mềm nhũn và đổi màu sau một thời gian. Đối với trái cây, việc cấp đông rời từng miếng trên khay trước khi cho vào túi (không hút chân không) hoặc chế biến thành mứt, siro là những lựa chọn tốt hơn.
2.5. Thực phẩm nấu chín còn ấm
Thực phẩm nấu chín còn ấm tuyệt đối không nên cho vào máy hút chân không ngay lập tức. Khoảng nhiệt độ từ 5°C đến 60°C là “vùng nguy hiểm” cho sự phát triển nhanh chóng của vi khuẩn. Việc hút chân không thực phẩm ấm sẽ tạo ra một môi trường thiếu oxy lý tưởng cho vi khuẩn sinh sôi, gây nguy cơ ngộ độc thực phẩm. Hãy luôn đảm bảo thực phẩm đã nguội hoàn toàn trước khi tiến hành bất kỳ phương pháp bảo quản nào, kể cả sử dụng máy hút chân không.
https://cosmic.vn/vung-nhiet-do-nguy-hiem-doi-voi-thuc-pham-la-gi/
2.6. Thực phẩm giòn
Thực phẩm có kết cấu giòn như bánh phồng tôm, bánh tráng, bánh đa… không nên hút chân không. Lý do đơn giản là áp suất từ máy hút chân không thực phẩm sẽ làm bẹp và phá hủy kết cấu giòn của những thực phẩm này.
Áp suất từ máy hút chân không sẽ phá hủy kết cấu giòn của bánh phồng tôm
Sau khi hút chân không, bánh phồng tôm giòn tan có thể trở nên mềm nhũn, bánh tráng có thể bị vỡ vụn. Đối với những loại thực phẩm này, nên sử dụng hộp kín có chất hút ẩm để bảo quản, đặt ở nơi khô ráo thoáng mát.
3. Những sai lầm phổ biến khi sử dụng máy hút chân không thực phẩm
Ngay cả khi sử dụng máy hút chân không thực phẩm, một số sai lầm phổ biến có thể làm giảm hiệu quả hoặc gây nguy cơ sức khỏe.
- Hút chân không thực phẩm ướt: Độ ẩm dư thừa từ thực phẩm như súp hoặc thịt tươi có thể ngăn túi đóng kín. Bạn cần lau khô thực phẩm hoặc sử dụng túi chuyên dụng chống rò rỉ để đảm bảo seal chặt.
- Bỏ quá nhiều thực phẩm: Việc đổ đầy túi quá 2/3 dung tích khiến máy hút chân không thực phẩm không thể đóng kín hoàn toàn. Bạn nên để lại khoảng trống ở mép túi để đảm bảo seal chắc chắn.
- Bỏ qua dấu hiệu hư hỏng: Nếu túi hút chân không phồng lên hoặc thực phẩm có mùi lạ, bạn cần vứt bỏ ngay lập tức. Những dấu hiệu này cho thấy vi khuẩn đã phát triển, gây nguy cơ cho sức khỏe.
Tránh những sai lầm này giúp bạn sử dụng máy hút chân không thực phẩm hiệu quả, tiết kiệm thời gian và tiền bạc.
4. Phương pháp bảo quản tốt nhất khi sử dụng máy hút chân không
Để tối ưu hóa hiệu quả của máy hút chân không thực phẩm, cần lưu ý một số điểm sau:
- Với thực phẩm tươi như thịt, cá, nên làm sạch và làm khô bề mặt trước khi hút chân không. Độ ẩm trên bề mặt thực phẩm có thể ảnh hưởng đến khả năng hút chân không và thời gian bảo quản.
- Đối với thực phẩm có cạnh sắc như xương sườn, nên bọc trong giấy hoặc vải để tránh làm thủng túi hút chân không.
- Thực phẩm có nhiều nước như canh, súp, nên làm đông trước khi hút chân không để tránh chất lỏng tràn vào máy.
- Luôn làm sạch máy hút chân không thực phẩm sau mỗi lần sử dụng để đảm bảo vệ sinh và kéo dài tuổi thọ thiết bị. Đặc biệt chú ý vệ sinh khoang hút và thanh hàn nhiệt.
- Túi hút chân không là lựa chọn hoàn hảo cho nấu ăn sous-vide, giữ thực phẩm ở nhiệt độ chính xác để đạt hương vị tối ưu. Phương pháp này đặc biệt hấp dẫn với những người đam mê ẩm thực muốn thử nghiệm kỹ thuật mới.
Kết luận
Với những kiến thức đã được trang bị, bạn hoàn toàn có thể tự tin sử dụng máy hút chân không thực phẩm một cách thông minh và an toàn. Hãy nhớ rằng, không phải cứ loại bỏ không khí là tốt cho mọi thứ. Việc hiểu rõ đặc tính của từng loại thực phẩm sẽ giúp bạn trở thành một chuyên gia bảo quản thực phẩm thực thụ trong chính căn bếp của mình.
Hotline: 0913 868 999
Showroom: 104/5 Mai Thị Lựu, Phường Đa Kao, Quận 1, TP.HCM
Fanpage: https://www.facebook.com/thietbibepnhahangcosmic/
Xem thêm các bài viết liên quan:
Cách khắc phục lỗi hút chân không yếu của máy hút chân không.
7 nguyên nhân máy hút chân không không hoạt động.
So Sánh Máy Hút Chân Không Buồng và Máy Hút Chân Không Bên Ngoài
Cần lưu ý gì khi chọn nơi cung cấp máy hút chân không cho bếp ăn công nghiệp
